Câu hỏi: Cử tri huyện Tuy Phước kiến nghị Công an tỉnh tăng cường chỉ đạo, phát hiện, xử lý nghiêm các hành vi, vi phạm pháp luật có liên quan đến các băng nhóm đòi nợ có tính chất “xã hội đen”, “bảo kê”, các hoạt động tín dụng đen, đòi nợ thuê, đảm bảo an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn tỉnh.
Trả lời: Công an tỉnh Bình Định trả lời như sau (Báo cáo số 2790/BC-CAT-PV01 ngày 01/11/2021):
Thời gian qua, tình hình tội phạm và vi phậm pháp luật liên quan đến hoạt động “tín dụng đen” trên địa bàn tỉnh có thời điểm diễn biến khá phức tạp, đặc biệt là hoạt động tín dụng dưới hình thức dán tờ rơi quảng cáo các loại hình dịch vụ cho vay tiền mặt như thế chấp cà vẹt xe, cho thuê ô tô, xe máy… Các đối tượng thường núp bóng dưới vỏ bọc là các cơ sở kinh doanh cầm đồ, công ty tài chính, App… đối tượng vay chủ yếu là những hộ buôn bán nhỏ lẻ, các tiểu thương ở ácc chợ, các đối tượng ăn chơi, cờ bạc có nhu cầu cần tiền, cần vốn làm ăn nhưng không đến ngân hàng vay vì thủ tục rườm rà, sợ nhiều người biết. Khi vay tiền, hai bên thoả thuận với mức lãi suất cao hơn nhiều lần so với quy định của Nhà nước để thu lợi nhuận bất chính hoặc dùng nhiều thủ đoạn ép buộc, thoả thuạn vớ người vay viết giấy vay tiền không ghi lãi suất, chuyển hoá việc vay nợ bằng hình thức mua bán, thế chấp tài sản có công chứng hợp pháp…; hoạt động cho vay thường diễn ra kín đáo, ở nhiều địa điểm để che giấu, qua mặt các cơ quan chức năng. Khi người vy không có tiền trả lãi, gốc hay trả chậm thì các đối tượng này thường xuyên gọi điện hăm doạ, theo dõi, túc trực tại nhà riêng hoặc nơi làm việc của con nợ gây ồn ào, dùng vũ lực, hung khí để đòi nợ đã gây ra những hệ lụy nguy hiểm cho xã hội như: Cố ý gây thương tích, cưỡng đoạt tài sản, bắt giữ người trái pháp luật… làm mất AN-TT ở địa phương. Đặc biệt có những trường hợp không có tiền trả nên phải bỏ trốn khỏi địa phương.
Trước tình hình trên, Công an tỉnh đã tham mưu UBND tỉnh ban hành văn bản chỉ đạo thực hiện Chỉ thị số 12/CT-TTg ngày 25/04/2019 của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường công tác phòng ngừa, đấu tranh với tội phạm và vi phạm pháp luật liên quan đến tín dụng đen trên địa bàn tỉnh và ban hành nhiều văn bản chỉ đạo Công an các đơn vị, địa phương tăng cường công tác phòng ngừa, đấu tranh với các loại tội phạm liên quan đến hoạt động tín dụng đen trên địa bàn tỉnh như: Kế hoạch số 1648/KH-CAT-PC02 ngày 28/8/2018 về việc phòng ngừa, đấu tranh các hành vi vi phạm pháp luật đối với các tổ chức, cá nhân kinh doanh tài chính trên địa bàn tỉnh, Công văn số 323/CAT-PV01 ngày 22/4/2019 về việc tăng cường công tác quản lý, phòng ngừa, đấu tranh với vi phạm pháp luật trong hoạt động “tín dụng đen”, Kế hoạch 673/KH-CAT-PV01 ngày 30/7/2019 về phòng ngừa, đấu tranh với tội phạm và vi phạm pháp luật liên quan đến hoạt động “tín dụng đen”… chỉ đạo Công an các đơn vị, địa phương chủ động nắm chắc tình hình, rà soát, thống kê danh sách các băng nhóm đang hoạt động cho vay nặng lãi theo kiểu “tín dụng đen” và đòi nợ thuê, thu nhập tài liệu, xử lý các băng nhóm tội phạm liên quan hoạt động “tín dụng đen”, đòi nợ thuê như: cố ý gây thương tích, cưỡng đoạt tài sản, bắt giữ người trái pháp luật…; áp dụng các biện pháp nghiệp vụ gọi hỏi răn đe đảm bảo công tác phòng ngừa và củng cố hồ sơ, tài liệu để áp dụng các hình thức xử lý phù hợp, đúng quy định pháp luật.
Từ năm 2019 đến nay, lực lượng Công an tỉnh đã tiếp nhận 36 vụ - 60 đối tượng liên quan đến hoạt động tín dụng đen, đòi nợ thuê, trong đó: Cố ý gây thương tích: 10 vụ -10 đối tượng, Huỷ hoại tài sản: 04 vụ - 05 đối tượng, Bắt giữ người trái pháp luật: 09 vụ - 28 đối tượng, Cưỡng đoạt tài sản 03 vụ - 07 đối tượng, Cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự 06 vụ - 08 đối tượng, Gây rối trật tự công cộng 02 vụ, Tội danh khác 02 vụ - 02 đối tượng. Đã khởi tố 28 vụ - 57 bị can, không khởi tố 02 vụ - 01 đối tượng, đang giải quyết 06 vụ - 02 đối tượng.
Thời gian tới, dự báo tình hình tội phạm liên quan đến hoạt động “tín dụng đen”, đòi nợ thuê ngày càng diễn biến phức tạp hơn, các đối tượng nắm bắt kẽ hở của pháp luật để hoạt động. Đối tượng cho vay hoạt động có phần công khai như: rải tờ rơi, mở văn phòng…nhưng kín đáo về mức lãi suất hoặc có thoả thuận riêng vớ người vay, con nợ luôn bị ép buộc viết giấy nhận nợ (vay không lãi xuất, số tiền ghi trong giấy đã tính luôn tiền lãi). Một số đối tượng ở địa phương khác đến địa bàn hoạt động cho vay hoặc cấu kết với các đối tượng tại địa phương cho vay với nhiều hình thức trá hình, thủ đoạn rất tinh vi, xảo quyệt gây khó khăn trong công tác phát hiện, xử lý.
Để tiếp tục đảm bảo tình hình an ninh trật tự trên địa bàn, thời gian tới Công an tỉnh tiếp tục chủ động nắm chắc tình hình, làm tốt công tác phòng ngừa, đấu tranh các đối tượng, băng nhóm tội phạm liên quan đến tín dụng đen, đòi nợ thuê; kiểm tra, quản lý chặt các cơ sở núp bóng dưới danh nghĩa cho vay, hỗ trợ tài chính nhằm phát hiện, xử lý các vi phạm. Làm tốt công tác tiếp nhận, giải quyết tin báo tố giác tội phạm có liên quan đến các đối tượng, băng nhóm cho vay nặng lãi, đòi nợ thuê gây ra, xử lý nghiêm các đối tượng cầm đầu, chủ mưu, đối tượng tích cực thực hiện hành vi tội phạm. Kịp thời phát hiện các hành vi manh nha, hình thành các băng nhóm tổ chức tội phạm, ngăn chặn không để hoạt động theo kiểu “xã hội đen”./.