Đề xuất 4 phương án cải tiến
Đề xuất cải tiến giá điện, Bộ Công Thương đưa 4 phương án cải tiến cơ cấu biểu giá bán lẻ điện sinh hoạt gồm 1, 3, 4 và 5 bậc. Cụ thể:
Phương án I (1 bậc), với giá bằng mức giá điện bình quân hiện hành cho sinh hoạt là 1.897 đồng/kWh. Đánh giá tác động của phương án này, Bộ Công Thương cho biết, tiền điện phải trả của các hộ sinh hoạt có mức sử dụng điện từ 201 kWh/tháng trở lên (khoảng 6,7 triệu hộ) giảm từ 8.000 - 330.000 đồng/hộ/tháng. Trong khi đó, các hộ sử dụng từ 0 - 200 kWh/tháng (khoảng 18,6 triệu hộ) phải trả tăng thêm từ 17.000 - 36.000 đồng/hộ/tháng. Số tiền ngân sách hỗ trợ cho hộ nghèo và hộ chính sách xã hội tăng lên do giá điện của bậc 1 được điều chỉnh tăng.
Phương án II (3 bậc):
+ Bậc 1: Cho 100 kWh đầu tiên, với giá 1.572 đồng/kWh
+ Bậc 2 từ 101 - 400 kWh; với giá 2.074 đồng/kWh
+ Bậc 3 từ 401 kWh trở lên, với giá 2,701 đồng/kWh.
Theo phương án này, giá bình quân điện sinh hoạt là 1.896,89 đồng/kWh, tương đương với giá bình quân điện sinh hoạt cũ. Tiền điện phải trả của các hộ sinh hoạt có mức sử dụng điện từ 301 kWh/tháng trở lên (khoảng 3,1 triệu hộ) giảm từ 45.000 - 62.000 đồng/hộ/tháng. Đối với các hộ sử dụng điện từ 0 - 300 kWh/tháng (khoảng 22,3 triệu hộ), tiền điện phải trả tăng từ 4.000 - 30.000 đồng/hộ/tháng. Số tiền ngân sách hỗ trợ cho hộ nghèo và hộ chính sách xã hội tăng lên do giá điện của bậc 1 được điều chỉnh tăng.
Phương án III (4 bậc):
+ Bậc 1 từ 0 - 100 kWh, với giá 1.572 đồng/kWh
+ Bậc 2 từ 101 - 300 kWh, với giá 1.997 đồng/kWh
+ Bậc 3 từ 301 - 600 kWh, với giá 2.496 đồng/kWh
+ Bậc 4 từ 601 kWh trở lên, với giá 2.892 đồng/kWh
Theo phương án chia thành 4 bậc, giá bình quân điện sinh hoạt vẫn là 1.896,89 đồng/kWh. Theo đó, các hộ sinh hoạt có mức sử dụng điện từ 51-100, 101-300 và 301-400 kWh/tháng (khoảng 10,3 triệu hộ) thì tiền điện phải trả giảm từ 267 - 32.000 đồng/hộ/tháng. Trong khi đó, tiền điện phải trả của các hộ sử dụng từ 0-50, 101- 200 và từ 401 kWh/tháng trở lên (khoảng 15,3 triệu hộ) tăng từ 1.000 - 105.000 đồng/hộ/tháng. Số tiền ngân sách hỗ trợ cho hộ nghèo và hộ chính sách xã hội tăng lên do giá điện của bậc 1 được điều chỉnh tăng.
Phương án IV (5 bậc): Được cơ quan soạn thảo đưa ra hai kịch bản. Giá bán lẻ điện bình quân cho sinh hoạt đều không đổi so với trước (1.896,89 đồng/kWh). Cụ thể:
Kịch bản 1 là giá điện sinh hoạt bao gồm 5 bậc thang, trong đó:
+ Bậc 1 (cho 0-100 kWh) giữ như mức giá bậc 1 theo biểu giá hiện hành là 1.549 đồng/kWh
+ Bậc 2 từ 101 - 200 kWh, với giá 1.858 đồng/kWh
+ Bậc 3 từ 201 - 400 kWh, với giá 2.340 đồng/kWh
+ Bậc 4 từ 401 - 700 kWh, với giá 2.701 đồng/kWh
+ Bậc 5 từ 701 kWh trở lên, với giá 3.105 đồng/kWh
Kịch bản thứ hai, giá bán lẻ điện bình quân cho sinh hoạt không đổi.
+ Bậc 1 (cho 0-100 kWh) giữ như mức giá bậc 1 theo biểu giá hiện hành là 1.549 đồng/kWh
+ Bậc 2 từ 101 - 200 kWh, với giá 1.858 đồng/kWh
+ Bậc 3 từ 201 - 400 kWh, với giá 2.431 đồng/kWh
+ Bậc 4 từ 401 - 700 kWh, với giá 2.701 đồng/kWh
+ Bậc 5 từ 701 kWh trở lên, với giá 2.878 đồng/kWh
Với những phương án dự thảo, Bộ Công Thương đề xuất chọn phương án giá điện 5 bậc thang theo kịch bản 1. Lý do là kịch bản này sẽ có mức tăng giá điện hợp lý giữa các bậc, bảo đảm toàn bộ số hộ có mức sử dụng điện dưới 700 kWh (chiếm 98,2% tổng số hộ) có mức tiền điện không tăng hoặc giảm khi áp dụng biểu giá điện mới. Tuy nhiên, tiền điện của các hộ sinh hoạt có mức sử dụng điện từ 701 kWh/tháng trở lên (chiếm khoảng 1,8% tổng số hộ) phải trả tăng tương ứng khoảng 1,1% tổng số tiền điện phải trả.
Bảo đảm hợp lý, khuyến khích sử dụng điện tiết kiệm
Dự thảo hiện đang được tiếp tục thu hút sự quan tâm của các đơn vị, doanh nghiêp và người dân. Qua nghiên cứu dự thảo, nhiều Đại biểu quốc hội và cử tri trong tỉnh tán thành đề xuất tiếp tục áp dụng biểu giá bán điện sinh hoạt theo bậc, song nhiều ý kiến đề nghị cần xem xét giá điện từng bậc một cách hợp lý. Theo đó, các biểu giá điện nêu trên bảo đảm nguyên tắc hiệu quả sản xuất kinh doanh; thuận lợi cho hộ sử dụng điện cũng như thuận lợi cho quản lý doanh nghiệp; khắc phục được tình trạng hóa đơn tiền điện biến động trong những tháng đổi mùa. Với mục tiêu khuyến khích sử dụng điện tiết kiệm, hiệu quả, một số ý kiến đề nghị cần nghiên cứu kỹ mức tăng giữa 2 bậc liền kề để bảo đảm mục tiêu tiết kiệm trong tiêu thụ điện của doanh nghiệp. Bên cạnh đó, biểu giá điện phải thực hiện bảo đảm an sinh xã hội, chú ý tạo điều kiện cho người nghèo, người thu nhập thấp, sinh viên, công nhân lao động phải thuê nhà trọ…