Nhiều ý kiến khác nhau về dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi)

Trong khuôn khổ kỳ họp thứ 6, chiều 26.10, Quốc hội thảo luận tại hội trường về một số nội dung còn ý kiến khác nhau của dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi).

Phân biệt rõ về thời hạn sử dụng và vấn đề sở hữu

Tranh luận với đại biểu (ĐB) Tạ Văn Hạ (Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Nam) và một số ĐB khác liên quan đến thời hạn sử dụng cũng như thời hạn sở hữu nhà chung cư, ĐB Đồng Ngọc Ba (Đoàn ĐBQH tỉnh Bình Định) cho rằng dự thảo Luật đã phân biệt rất rõ về thời hạn sử dụng và vấn đề sở hữu. Thời hạn sử dụng đã được quy định tại Điều 99 Luật hiện hành và Điều 58 dự thảo Luật. Dự thảo đã quy định hoàn thiện, đầy đủ hơn. Thời hạn sử dụng liên quan đến chuẩn kỹ thuật và an toàn trong sử dụng nhà chung cư. Dự thảo quy định bổ sung nhằm đảm bảo trong mọi trường hợp sử dụng an toàn, đảm bảo yêu cầu về sử dụng...

ĐB Đồng Ngọc Ba cho rằng dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi) đã phân biệt rất rõ về thời hạn sử dụng và vấn đề sở hữu. Ảnh: Đoàn ĐBQH tỉnh

Đồng thời, đã bổ sung quy định công bố về thời hạn sử dụng nhà chung cư khi hết hạn. Nội dung này được phân biệt rất rõ với quyền sở hữu tài sản. Trong quy định hiện hành cũng như trong dự thảo Luật, đối với nhà chung cư nói riêng và nhà ở nói chung, không có quy định về thời hạn sở hữu. Quyền sở hữu được chấm dứt theo quy định của pháp luật.

“Ví dụ, Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định về các trường hợp chấm dứt quyền sở hữu đối với tài sản khi bị tiêu hủy, Điều 214 có quy định riêng về vấn đề xử lý đối với sở hữu nhà chung cư khi nhà chung cư bị tiêu hủy. Như thế là cơ sở pháp lý về vấn đề sở hữu đã rất rõ”, ĐB Ba khẳng định.

Tuy nhiên, hiện nay có quy định thêm loại hình nhà chung cư có thời hạn sở hữu hay không thì cần phải xem xét kỹ lưỡng về cơ sở chính trị, cơ sở thực tiễn. Nội dung này cũng liên quan trực tiếp tới vấn đề Luật Đất đai có quy định loại đất xây dựng nhà chung cư có thời hạn hay không.

“Cơ sở chính trị và cơ sở thực tiễn về vấn đề này chưa đủ “độ chín”. Mặt khác, trong bối cảnh hiện nay vẫn chưa đặt ra vấn đề quy định đất ở nói chung, đất xây dựng nhà chung cư nói riêng có thời hạn”, ĐB Ba nói.

Cần thống nhất trong quy định xây dựng nhà để bán, cho thuê

Đồng tình với ý kiến của ĐB Dương Văn Phước (Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Nam) rằng quy định tại khoản 5 Điều 5 là bất cập, ĐB Nguyễn Văn Cảnh (Đoàn ĐBQH tỉnh Bình Định) cho rằng quy định tại các đô thị loại I, loại II, loại III, tại các phường, quận, thành phố thuộc đô thị đặc biệt, chủ đầu tư dự án đầu tư xây dựng nhà phải xây dựng nhà để bán, cho thuê là không phù hợp với thực tế.

ĐB Nguyễn Văn Cảnh cho rằng cần thống nhất trong quy định xây dựng nhà để bán, cho thuê. Ảnh: Đoàn ĐBQH tỉnh

Tuy nhiên, ĐB Cảnh không đồng ý với ĐB Phước ở quan điểm “chỉ quy định đối với đô thị đặc biệt” vì sẽ dẫn đến xây dựng không thống nhất, ảnh hưởng đến mỹ quan của đô thị.

“Nhiều xã thuộc thị xã là đô thị loại III không phát triển bằng thị trấn thuộc huyện là đô thị loại IV, nhưng quy định chung tất cả các dự án tại đô thị loại III phải xây dựng nhà để bán mà không bắt buộc đối với bất kỳ dự án nào tại đô thị loại IV cũng là bất cập. Bên cạnh đó, quy định này vừa quy định loại đô thị, vừa quy định cấp hành chính, tôi thấy không thống nhất”, ĐB Cảnh nói.

ĐB Cảnh đề nghị tùy vào mức độ phát triển đô thị bình quân chung của các đơn vị hành chính cấp xã mà quy định đơn vị hành chính cấp xã nào thuộc đơn vị hành chính cấp huyện nào thì dự án ở đó phải xây nhà để bán, cho thuê mua, cho thuê, xây dựng tối thiểu bao nhiêu phần trăm.

Tỷ lệ này theo đề xuất của ĐB Cảnh ở cấp phường thuộc quận là 100%; phường thuộc thành phố tối thiểu 70%; phường thuộc thị xã, thị trấn thuộc huyện, xã thuộc thành phố tối thiểu 50%; xã thuộc thị xã tối thiểu 30%; xã thuộc huyện thì tùy theo nhu cầu phát triển của địa phương mà UBND tỉnh quyết định.

Đối với các khu vực còn lại, khu công nghiệp, khu chế xuất, khu kinh tế thì do địa phương quyết định. UBND cấp tỉnh căn cứ vào điều kiện cụ thể của địa phương để xác định các khu vực phải xây dựng nhà ở để bán, cho thuê mua, cho thuê, tỷ lệ xây dựng tối thiểu hoặc được chuyển nhượng quyền sử dụng đất theo hình thức phân lô bán nền cho người dân…

ĐB Cảnh nói thêm: “Nhằm bảo vệ và quản lý phát triển đô thị, đảm bảo sự bền vững và thẩm mỹ trong quy hoạch và xây dựng đô thị, tôi cũng đề nghị có một nội dung trong quy định của khoản này. Đó là khu vực thuộc dự án nhà ở bắt buộc phải xây dựng nhà để bán là khu vực yêu cầu cao về kiến trúc cảnh quan, khu vực trung tâm và xung quanh các công trình là điểm nhấn kiến trúc trong đô thị, là mặt tiền các tuyến đường cấp khu vực trở lên và các tuyến đường cảnh quan chính trong đô thị”.