BỘ TRƯỞNG BỘ KẾ HOẠCH VÀ ĐẦU TƯ NGUYỄN CHÍ DŨNG: LỰA CHỌN SỬA ĐỔI CÁC QUY ĐỊNH CẤP BÁCH, CẦN SỬA ĐỔI NGAY

Thảo luận về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đầu tư công, Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư, Luật Đầu tư, Luật Đấu thầu, Luật Điện lực, Luật Doanh nghiệp, Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt và Luật Thi hành án dân sự, đa số ý kiến đại biểu Quốc hội nhất trí với sự cần thiết, quan điểm xây dựng, phạm vi sửa đổi, bổ sung dự án luật để tháo gỡ ngay một số khó khăn, vướng mắc có tính cấp bách hiện nay.

Quốc hội thảo luận toàn thể trực tuyến về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đầu tư công, Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư, Luật Đầu tư, Luật Đấu thầu, Luật Điện lực, Luật Doanh nghiệp, Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt và Luật Thi hành án dân sự.

Các đại biểu Quốc hội đã tập trung ý kiến về tính thống nhất, phân cấp, phân quyền cho các địa phương khi sửa đổi một số nội dung của Luật Đầu tư công, Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công, tư, Luật Đầu tư. Có ý kiến đề nghị cân nhắc việc phân cấp, phân quyền để quản lý chặt chẽ. Có ý kiến thống nhất sửa đổi Luật Nhà ở nhưng cũng có ý kiến đề nghị đánh giá tác động kỹ hơn, quy định chặt chẽ hơn để tránh trục lợi chính sách, hài hòa lợi ích của Nhà nước, người dân và nhà đầu tư. Một số ý kiến đề nghị sửa đổi luật toàn diện hơn Luật Đấu thầu, cân nhắc việc cho thực hiện trước một số nội dung khi ký kết điều ước quốc tế, thỏa thuận về vốn ODA; đề nghị cân nhắc việc sửa đổi Luật Điện lực; làm rõ tính cấp bách, sự cần thiết phải sửa đổi….

Từ điểm cầu Nhà Quốc hội, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng cho biết mục tiêu sửa luật lần này là nhằm kịp thời tháo gỡ những vướng mắc về thể chế pháp luật để khơi thông các điểm nghẽn, giải phóng ngay các nguồn lực cho đầu tư phát triển; đẩy mạnh trong phân cấp, phân quyền; đơn giản hóa thủ tục; tạo thuận lợi cho nhà đầu tư vào doanh nghiệp.

Việc xây dựng luật cũng bám sát 3 nguyên tắc:

Thứ nhất, lựa chọn một số quy định hiện nay đang có các mâu thuẫn, thiếu đồng bộ, đang gây vướng mắc, cản trở và yêu cầu cấp bách phải sửa đổi ngay.

Thứ hai, đẩy mạnh phân cấp quản lý cho các địa phương.

Thứ ba, những nội dung này phải rõ ràng, có tính độc lập nhất định và có thể kế thừa để sau này tiếp tục hoàn chỉnh.

Báo cáo giải trình làm rõ về các ý kiến đề nghị hết sức thận trọng hoặc chưa phân cấp thẩm quyền chấp thuận chủ trương đầu tư đối với dự án thuộc phạm vi khu vực bảo vệ 2 của các di tích quốc gia đặc biệt thuộc danh mục di sản thế giới,  Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng cho biết, theo quy định tại Điều 32 của Luật Di sản văn hóa, việc xây dựng các chương trình bảo vệ và phát huy giá trị di tích ở khu vực bảo vệ của di tích, trong đó đã bao gồm di tích thuộc Danh mục di sản thế giới thì phải được sự đồng ý bằng văn bản của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch. Như vậy là quy định này không yêu cầu phải có chấp thuận của Thủ tướng Chính phủ và như vậy thì phân cấp thẩm quyền cho Ủy ban nhân dân cấp tỉnh đối với dự án này tại khu vực bảo vệ 2 của di tích là phù hợp và thống nhất với quy định của Luật Di sản văn hóa.

Để tránh việc lợi dụng làm ảnh hưởng đến các di sản văn hóa, Chính phủ cũng đã quy định bổ sung về thẩm định sự phù hợp của dự án, với yêu cầu bảo vệ phải được sự đồng ý của Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch ngay từ khâu chấp thuận chủ trương đầu tư để tránh tình trạng triển khai rồi mới xin ý kiến. Luật Đầu tư công năm 2020 cũng đã phân cấp như vậy, tương tự đối với các địa phương để quyết định chủ trương đầu tư đối với các dự án đầu tư công. Quy định này cũng góp phần đẩy mạnh việc quản lý và tạo cơ chế để theo dõi, giám sát các dự án đầu tư tại khu vực di tích để có cơ sở tham vấn, trao đổi với các tổ chức quốc tế.

Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng báo cáo giải trình một số vấn đề đại biểu Quốc hội quan tâm.

Trước ý kiến của nhiều đại biểu phát biểu và tranh luận liên quan đến việc sửa đổi quy định về hình thức sử dụng đất để thực hiện các dự án nhà ở thương mại tại Điều 75 của Luật Đầu tư công hay còn gọi là Điều 23 của Luật Nhà ở, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng cho biết, quy định về hình thức sử dụng đất để thực hiện dự án nhà ở thương mại của Luật Nhà ở đã phát sinh những vướng mắc trong một thời gian rất dài từ năm 2014 và theo đó đã được sửa đổi tại Điều 75 của Luật Đầu tư năm 2020. Nhưng thực chất vẫn chưa giải quyết được những bất cập đang tồn tại, tạo ra những phân biệt đối xử với các trường hợp nhà đầu tư đã có quyền sử dụng đất nhưng không phải là đất ở hoặc là không có một phần đất ở, dù chỉ là 1m2 thì không được chấp thuận chủ trương đầu tư, gây lãng phí rất nhiều các nguồn lực hiện nay và thiếu hụt cung cầu về nhà ở, làm cho giá của nhà ở có phần tăng lên.

Hơn nữa, các quy định nêu trên thì không thống nhất với quy định về chấp thuận chủ trương đầu tư, đồng thời với chấp thuận nhà đầu tư trong trường hợp nhà đầu tư đã có quyền sử dụng đất quy định tại khoản 4 Điều 29 của Luật Đầu tư và quy định về người sử dụng đất được quyền chuyển mục đích sử dụng đất để thực hiện dự án đầu tư trong trường hợp nhà đầu tư đã có quyền sử dụng đất theo quy định tại Điều 52, 57, 58 của Luật Đất đai.

Theo phản ánh của các địa phương, hiệp hội thì hiện nay đang còn rất nhiều các dự án thương mại kiểu như thế này đang bị ách tắc, trong đó thành phố Hồ Chí Minh 150 dự án, Hà Nội còn 102 dự án, Bình Dương có khoảng 40 dự án.

Vì vậy, Chính phủ đề xuất sửa đổi Điều 75 Luật Đầu tư để cho phép các nhà đầu tư đã có quyền sử dụng đất, gồm cả 3 loại đất, đó là đất ở; đất ở và các loại đất khác; các loại đất khác mà không phải là đất ở phù hợp với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất được thực hiện dự án nhà ở thương mại theo phương thức chấp thuận chủ trương đầu tư, đồng thời với chấp thuận nhà đầu tư và không phải qua đấu giá, đấu thầu.

Đồng thời, để kiểm soát chặt chẽ việc chuyển đổi, tránh lợi dụng chính sách để chuyển mục đích sử dụng đất tràn lan, nội dung đề xuất sửa đổi của Chính phủ đã quy định loại trừ tất cả các trường hợp phải thu hồi đất theo quy định, bao gồm cả thu hồi đất để đấu giá, đấu thầu theo quy định của Luật Đất đai hay bán tài sản công theo Luật Tài sản công. Bổ sung quy định khi chuyển mục đích sử dụng đất thì phải theo quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất. Quy định phải xác định nghĩa vụ tài chính khi chuyển mục đích sử dụng phải theo sát giá thị trường và theo đúng quy định của Luật Đất đai.

Các đại biểu Quốc hội tham dự phiên họp từ điểm cầu Nhà Quốc hội.

Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng cho biết thêm, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã gửi phương án sửa đổi của Chính phủ để lấy ý kiến của các địa phương. Tính đến 31/12 vừa qua đã có 21/24 địa phương đồng ý với phương án sửa đổi của Chính phủ. Một số địa phương còn đề nghị sửa đổi mạnh mẽ hơn đối với những quy định tại khoản 4 Điều 23 Luật Nhà ở để tháo gỡ những vướng mắc đối với dự án nhận chuyển nhượng, sử dụng đất nông nghiệp để xây dựng nhà ở thương mại.

Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư nêu rõ, đây là vấn đề rất lớn, rất khó, nếu không xử lý, giải quyết thì sẽ ách tắc và không khơi thông được các nguồn lực cho đầu tư phát triển; đồng thời, nếu không chặt chẽ, không thận trọng thì có thể sẽ gây hậu quả như các đại biểu đã nêu. Nội dung này cũng liên quan đến rất nhiều các luật, chính sách về đất đai, xây dựng, đầu tư cần được nghiên cứu và đánh giá thật cẩn thận trọng và đầy đủ hơn, đảm bảo chặt chẽ và hài hòa giữa lợi ích Nhà nước, nhà đầu tư và người dân./.

Theo Bảo Yến/quochoi.vn